Dawniej i dziś – wozownia i stajnia plebańska w Kozach

Pierwotnie w budynku gospodarczym naprzeciwko koziańskiej plebanii znajdowała się wozownia (środkowa część) oraz stajnie po bokach. Nad wozownią na piętrze mieścił się spichlerz. Takie przeznaczenie budynku związane było z działającym przy plebanii gospodarstwie rolnym. Budynek przylegał południową ścianą do parku dworskiego, która stanowiła fragment kamiennego ogrodzenia otaczającego park.

Budynek wykonano z kamienia i cegły, część pomieszczeń posiada sklepienia. Pierwotnie dach pokryty był gontem.

Foto 1962 r., „Fototeki” Adolf Zuber

Od wielu lat budynek (obecnie ul. Parkowa 2) nie spełniał już swojej pierwotnej funkcji. Przystosowywany był do różnych potrzeb parafii. Adaptacja pomieszczeń pozwoliła na utworzenie tam salki katechetycznej, miejsca spotkań różnych grup parafialnych. W części lewej budynku utworzona została w 1984 r. biblioteka parafialna (książki w dużym stopniu stanowiły księgozbiór ks. proboszcza Władysława Sieczki).

W czasie jednego z remontów przed budynkiem wykonano taras z balustradą do budowy której wykorzystano zdemontowane balaski z kościoła parafialnego.

Foto grudzień 2023, M. Frączek

Balaski ołtarzowe zwane również komunijnymi to niewysoka balustrada (otwierana) odgradzająca prezbiterium (część kościoła z ołtarzem, tabernakulum) od nawy głównej w kościołach, oddzielała część zarezerwowaną dla kapłana i osób pomagających w odprawianiu mszy świętej oraz innych obrzędów od wiernych, co miało swoje uzasadnienie w tradycji. Wierni przyklękali przy balaskach, żeby przystąpić do Komunii św.

Reformy II Sobór Watykański (1962-1965) doprowadziły do tego, że w nowo budowanych kościołach zrezygnowano z balasek. Niestety również w starych świątyniach zaczęto likwidację balasek (sobór nic o tym nie wspominał). Usuwano je często ze względu na brak miejsca na nowo wprowadzony ołtarz (przy którym kapłan zwrócony był twarzą do wiernych). Tak było również w kościele w Kozach. Obecnie w większości kościołów nie ma już balasek.

Balaski w koziańskim kościele, 1961 r. Na zdjęciu ks. proboszcz Józef Sanak.
Foto ze zbiorów ze zbiorów rodziny Kósków i Adamaszków; poznajkozy.pl [dostęp 23.01.2025]